Starčevo

Na levoj obali Dunava, nedaleko od Pančeva, nalazi se najstarije nalazište kulture neolita u Srbiji. Njeni počeci sežu do 5.000 godina pre nove ere, a kasnije će je smeniti naprednija vinčanska kultura, čije ostatke možete videti u selu Vinča, s druge strane reke.

U Starčevu su pronađeni najraniji znaci života neolitskog čoveka. Osnovu egzistiranja na ovim prostorima činili su gajenje poljoprivrednih kultura (pšenice, ječma i prosa), kao i uzgajanje stoke – uglavnom ovaca, koza i goveda. Jame-zemunice elipsoidnog i kružnog oblika i veličine 2–6 metara, bile su dom ljudima tog doba. Ovde su živeli, radili, spavali i kuvali – o čemu svedoče i peći koje su pronađene u dve zemunice. Na lokalitetu su otkriveni i brojni grobovi s pokojnicima u zgrčenom položaju, smešteni među zemunicama. Kameno i koštano oruđe i oružje nađeno na lokalitetu nekada je korišćeno za proizvodnju, lov i odbranu.
Među brojnim artefaktima starčevačke kulture, po rafiniranosti izrade izdvajaju se predmeti od keramike koji u velikoj meri podsećaju na današnje činije ili vaze. Keramički predmeti velike lepote, većinom su kružnog oblika, s belim, crnim i crvenim motivima. Starčevačka keramika od velike je naučne vrednosti jer omogućava bolji uvid u poreklo i pravce kretanja nosilaca neolitskih kultura u Podunavlju, Grčkoj i na Bliskom istoku.
Zbog izuzetnog značaja otkrivenih artefakata, čitava kultura iz perioda starijeg neolita na prostoru centralnog Balkana dobila je ime starčevačka kultura. Artefakte starčevačke kulture možete videti u Narodnom muzeju u Beogradu.