Iako je nestalo pre nekoliko stotina godina, Rimsko carstvo je i dalje predmet fascinacije brojnih istraživača, arheologa i ljubitelja antičke istorije i kulture. Locirana na istočnoj granici nekadašnjeg carstva, teritorija današnje Srbije predstavlja mesto gde su vođenje najžešće bitke kako protiv spoljnih neprijatelja tako i za prevlast u okviru carstva.
Od Sirmijuma na severu do Justinijane Prime na jugu, u Srbiji postoji čak 7 izuzetnih lokacija koje pričaju priču o najmoćnijoj državi svog vremena i o čak 16 imperatora koji su rođeni na tlu Srbije.
Nekada moćni rimski grad i trgovački centar Sirmijum, rodni je grad čak 5 rimskih careva Decije Trajana, Aurelijana, Proba, Maksimijana Herkulija i Gracijana. Ostaci carske palate, akvadukta, gradskih vila i tvrđava, posetiocima pružaju mogućnost da osete atmosferu jedne od četiri prestonice Rimskog carstva koja je cvetala od 1. do 4. veka na prostoru današnje Sremske Mitrovice.
Info: Carska palata Sirmijuma
Na strateški važnom mestu ušća Save u Dunav, leže ostaci jednog od glavnih naselja pokrajine Mezije, Singidunuma. Po dolasku Rimljana na prostor koji su do tada naseljavali Kelti, Singidunum je pretvoren u vojni logor koji je vrhunac svoje moći dostigao dolaskom Flavijeve IV legije 86. godine. Preplitanje starih rimskih građevina s arhitekturom 21. veka, podsetiće vas da su davno pre modernih zgrada, kolovoza i automobila na ovom prostoru živeli narodi toliko slični nama, a opet tako različiti od nas.
Nekadašnji vojni logor Viminacijum i dalje čuva akvadukt i sarkofage koji pričaju priču o hrabrosti Rimljana i posebnom statusu koji je ovaj grad uživao u to doba. Status kolonije dobijen u 3. veku, omogućio je gradu da izdaje sopstveni novac, a turistima koji posete njegove ostatke uvid u jedinstvenu rimsku tehniku kovanja novca.
Info: Arheološki park Viminacijum
Kako bi se pripremio za rat protiv Dačana, rimski car Trajan je početkom 2. veka isklesao strmovit, obalski put duž reke Dunav. Kako bi označio završetak radova, car duž puta je postavio kamenu tablu sa natpisom na latinskom danas poznatu kao Trajanova tabla. Danas tim istim putem idu oni koji su o ovom ratu čitali u knjigama, povremeno se zadržavajući kraj ostataka tvrđava Diana i Pontes podignutih radi odbrane od varvara. Uz tvrđavu Pontes nalaze se i ostaci Trajanovog mosta koji je povezivao levu i desnu obalu Dunava.
Da ljubav prema majci ne poznaje granice dokazao je imperator Galerije Valerije Maksimilijan, kada je u Gamzigradu izgradio raskošnu palatu Feliks Romulijanu posvećenu njegovoj majci Romuli. Kada se nađete lice u lice sa visokim antičkim stubovima izgrađenim u 3. i 4. veku, razumećete zbog čega su ostaci ove palate uvršteni u UNESCO-vu Listu svetske kulturne baštine. U povratku sa lokaliteta u Gamzigradu, obavezno svratite do obližnjeg grada Zaječara gde se u Narodnom muzeju čuvaju najlepše freske i mozaici iz Felix Romulijane.
Info: Feliks Romulijana
Medijana, nekada raskošno predgrađe antičkog grada Naisusa, izgrađena je za vreme vladavine Konstantina Velikog, kao rezidencija u kojoj su odsedali kraljevi prilikom poseta ovom gradu. Prošetajte hodnicima kojima su hodali rimski imperatori. Razgledajte živopisne mozaike i ostatke rimskih termi i žitnice koji dočaravaju deo raskoši jedinstvene carske rezidencije izgrađene u 4. veku.
Info: Medijana
Ostaci bazilika i akvadukta kao i ulica s kolonadama, čine rimski grad Justinijana Prima jednim od najzanimljivijih antičkih lokaliteta na Balkanu. Grad koji karakteriše bogato nasleđe antičke i hrišćanske arhitekture, izgradio je imperator Justinijan I u 6. veku. Poseta prestonici pokrajine Ilirik, na prostoru sadašnjeg Caričinog Grada kod Leskovca, idealan je način da se završi priča o rimskim carevima jer je u isto vreme i najjužnija i najkasnije izgrađena znamenitost iz perioda kada su Rimljani vladali ovim prostorima.
Info: Justinijana Prima
Dunavski put vina
Još su stari Rimljani dunavsku dolinu smatrali jednom od najboljih regija za proizvodnju vina. Danas Dunav povezuje tri srpska vinska rejona beogradski, sremski i negotinski, svaki sa posebnim sortama vina i brojnim specifičnostima.
Beograd je jedna od retkih prestonica koja na svojoj teritoriji ima zasade vinove loze. Na padinama okolnih planina Avale i Kosmaja, uzgajaju se vina kojima difuzna svetlost Dunava i Save daje ekstraktan i snažan ukus.
Nedaleko od Beograda nalazi se Smederevo, grad u čijoj su okolini još stari Rimljani gajili lozu i pravili vina. Antičku tradiciju nastavili su srpski vladari u 15. veku, a 1909. godine vinski podrum Godomin proizveo je pitko belo vino od autohtone sorte smederevka, koja je i danas zaštitni znak ovog kraja. Smederevka je belo vino visoke kiselosti i prijatnog mirisa, koje u najboljim godinama dobija ukus vanile.
U fruškogorskom vinogorju, u sremskom rejonu, proizvode se uglavnom bela, sveža i harmonična vina. Ovde možete probati i dva vina karakteristična za ovaj kraj. Jedno je bermet, aromatizovano vino sa zaštićenim geografskim poreklom. Drugo je ausbruh, dezertno vino koje se pravi od probranog grožđa kasne berbe.
Negotinska Krajina jedan je od dunavskih rejona vina gde se vinova loza uzgajala još od antičkog doba. Lociran u brdovitom planinskom regionu Đerdapske klisure, negotinski kraj poznat je po zasadima crne tamjanike, autohtone sorte ovoga kraja iz koje se dobija vino spoja cvetnih, voćnih i začinskih ukusa ruže, suvog grožđa i bosiljka. Pored slatkog vina od crne tamjanike, ovde se prave i intenzivno crvena vina prijatnog bukea.