U centralnoj Srbiji na ulazu u grad Aranđelovac nalazi se brdo Risovača sa važnim arheološkim i paleontološkim nalazištem - Risovačkom pećinom.
Tokom višegodišnjih istraživanja koja su sredinom 20. veka vršena na prostoru ove pećine pronađeno je pregršt fosilizovanih kostiju i zuba starih životinjskih vrsta koje su u ovom predelu živele tokom poslednjeg, četvrtog ledenog doba. Pećinski medved, divlji konj i divlji magarac, pećinska hijena, lisica i pećinski lav, runasti nosorog i mamut samo su neke od životinja koje su krenule sa severa Evrope ka jugu kako bi izbegle velike klimatske promene. I na tom putu zastali su baš na ovom mestu.
Iako na lokalitetu nisu otkriveni ljudski ostaci, pronađene alatke od kamena i kostiju svedoče o boravku naših predaka u Risovačkoj pećini. Kameni šijak, kamena sekira i dleto, ali i oruđa napravljena od kostiju kao što su šilo i bodež, pokazuju da je glavno zanimanje kojim se čovek tada bavio bio lov, dok oruđa kao što su strugači za obradu kože i krzna i buton za povezivanje delova odeće, više govore o svakodnevnom životu pećinskog čoveka.
Risovačka pećina uređena je tako da posetioci mogu duž glavnog pećinskog kanala da vide rekonstrukcije izumrlih vrsta - pećinskog medveda i pećinskog lava, dok se na samom kraju istraženih delova pećine, u delu nazvanom Dvorana risovačkog čoveka nalaze rekonstrukcije jedne paleteolitske porodice. Kroz prikaz porodice okupljene oko vatre, na trenutak možete osetiti kako je život izgledao pre više hiljada godina…
Zbog njenog velikog značaja kao nalazišta praistorijske kulture, Risovačka pećina je zaštićena zakonom. Njeni duboki kanali danas predstavljaju svojevrsni muzej paleolita, koji svedoči o neprekinutom ljudskom razvoju od samih začetaka civilizacije do danas.
Info: Pećina Risovača