Ulaz u Ceremošnju nalazi se na nadmorskoj visini od 533 metra i u blizini je sela Ceremošnja po kome je i dobila ime.
Nakon prolaska kroz uzan kanal dužine 87 metara, stiže se do velike dvorane nepravilnog oblika koja umnogome podseća na amfiteatre iz starog Rima, zbog čega je ova dvorana i dobila ime „Arena”. U njoj se nalazi pregršt pećinskih ukrasa a najprepoznatljiviji od njih je svojevrstan amblem Ceremošnje, dinamičan pećinski stub nazvan „Na večnoj straži”.
Tu je i kalcitni kaskadni stub nazvan „Vodopad” koji svojom visinom od preko 10 metara fascinira posetioce, ali i visok stub od sjajnog belog kalcita „Lepa Vlajna” koji podseća na ženu obučenu u tradicionalnu nošnju ovoga područja. Nedaleko od „Lepe Vlajne” nalazi se i „Mladoženja”, stalagmit izuzetne lepote, a tu su i dva pećinska stuba koji su zbog neobičnog načina na koji su srasli nazvani „Drugovi”.
Kroz otvor u zidu od draperije, iz „Arene” možete ući u „Ponorsku dvoranu” – tako nazvanu zbog levkastog ponora koji se u njoj nalazi. Dvoranom dužine 36 a širine 18 metara, dominira velika polulopta od raznobojnog trakastog bigra. Zbog pukotina na polulopti i odvojenih sfera, ovaj impozantan pećinski ukras, visine skoro 4 metra, nazvan je „Raspukla sfera”.
Osim u „Ponorsku dvoranu”, od „Arene” možete širokim hodnikom otići i do „Andezitske dvorane” nazvane po vulkanskoj steni andezit koja čini njenu osnovu. Od nekoliko različitih vrsta pećinskih ukrasa u ovom delu dvorane, najjači utisak na posetioce ostavljaju snežno beli tavanski nakit, ali i grupa neobičnih stalagmita nazvanih „Krajputaši”.
Kada završite razgledanje svih dvorana pećine Ceremošnja, vratite se do „Lepe Vlajne” odakle možete nastaviti ka izlazu iz pećine krećući se prvo 107 metara dugim južnim kanalom a zatim i prvim od dva uža istočna kanala. Uređena kružna staza za turiste čini obilazak pećine ugodnim i jednostavnim.
Pored nesumnjive speleološke vrednosti, pećina ima i arheološki značaj jer su u njoj pronađeni ostaci pećinskog medveda, životinjske vrste koja je izumrla pre otprilike 100.000 godina.
U pećinu Ceremošnja uvire Strugarski potok koji zatim nestaje u zemljištu ispod pećine da bi se ponovo pojavio kao vrelo u kilometar udaljenoj Bigar pećini. Ova je jedna je od nekoliko pećina koje možete posetiti u ovom kraju a nalazi se na planinskom vrhu Veliki Štubej, gde su još i Golubanjska pećina, vodopad Siga, ali i ostaci keltskog utvrđenja Arsin grad.
Predlažemo vam da dok ste u ovom kraju obavezno posetite i pećinu Ravništarka i Dubovačku pećinu, obe izuzetnih prirodnih lepota i arheološke vrednosti, a nalaze se na samo nekoliko kilometara od Ceremošnje.
Posetu završite penjanjem na sam vrh Velikog Štubeja i s vidikovca uživajte u pogledu koji se pruža na Pomoravlje, Šumadiju i obronke Homoljskih planina.

Info: Pećina Ceremošnja