U petak, 14. februara 2025. godine, u 19.00 časova u galeriji Narodnog muzeja Valjevo, otvara se izložba "Solunski front u objektivu ratnog slikara i fotografa Dragoljuba Pavlovića”, autorke Dragane Lazarević Ilić, dipl.istoričara, muzejskog savetnika.

Izložbom ''Solunski front u objektivu ratnog slikara i fotografa Dragoljuba Pavlovića'' prezentovali smo deo fonda koji se čuva u Narodnom muzeju Valjevo uobličenog u okviru složene teme kakav je Veliki rat, a Solunski front njegov završni, najslavniji deo, sa akcentom na dokumetarnoj vrednosti fotografije.

Dragoljub Pavlović ( 1875 – 1956 ) potiče iz ugledne svešteničke porodice. Završio je Ikonopisnu školu u Sergejevu kod Moskve i Slikarsku akademiju u Minhenu, a potom radio kao profesor u Bogosloviji ''Sveti Sava'' u Beogradu. Kao ratni slikar i reporter pratio je ratove 1912-1918. godine. Posebno su vredni njegovi snimci posvećeni odbrani Beograda 1914. godine (tj. on je prvi naš slikar koji je snimio bombardovanje glavnog grada uz dozvolu Živojina Mišića) kao i oni sa Solunskog fronta.

Originali su u tehnici sepije, dimenzija tzv. vizit karte, 6,5 h 4,5.

Fotografije sa Solunskog fronta prikazuju poziciju srpskih snaga na potezu Dunavske divizije, u čijem Štabu je bio Pavlović, u periodu od 1916. do 1918. godine. Tako su zabeležene sve značajnije vojne operacije i predeli presudnih istorijskih događaja kao što su bojevi u širem prostoru Gorničeva sa zauzećem Kajmakčalana 30. septebra 1916, bitka u luci Crne reke i oslobođenje Bitolja 19.novembra 1916. godine.

Zbog prelaska na rovovski način ratovanja, 1917. godina obiluje snimcima koji se odnose na istorijske ličnosti, dobrovoljce, vojnu opremu, sanitetsku službu, crkvene obrede, geografske i etnološke odlike podneblja, koji naglašavaju život na frontu.
Proboj Solunskog fronta od 14. do 21. septembra 1918.godine ogleda se u prikazu strateških kota, zarobljavanju bugarskih oficira i vojnika i pohoda na potezu Veles-Skoplje.

Sačuvani su brojni snimci sa ratišta 1912-1918. godine, kao i deo arhivalija od kojih je najznačajniji njegov Dnevnik, vođen od 1895. do 1919. godine, ali mali broj umetničkih radova ovog autora: ''Kajmakčalan'' i ''Kajmakčalan'' sa Sive stene'',koji se čuvaju u Narodnom muzeju u Beogradu, ''Gorničevski vis 1916.'' u Galeriji Nadežda Petrović u Čačku i ''Knez Aleksandar Karađorđević'' u Zadužbini kralja Petra I Karađorđevića na Oplencu.