Na desnoj obali Dunava, u Novom Sadu, nalazi se Petrovaradinska tvrđava. Zbog velikog značaja koji je imala za Habzburšku monarhiju tvrđava je nazvana i „Gibraltar na Dunavu”, a tokom vekova svedočila je brojnim borbama za prevlast koje su se odigravale na ovim prostorima.
Po veličini druga tvrđava u Evropi, građena je od 1692. do 1780. godine i odlično je očuvana. Sličnost s vojnim utvrđenjima u Francuskoj vidljiva je na svakom koraku, jer je tvrđava izgrađena po ugledu na francuska utvrđenja graditelja Vobana, a prema projektu austrijskih vojnih inženjera Marsiljija, Kajzersfelda i Vamberga.
Unutar Petrovaradinske tvrđave nalaze se dobro očuvane zgrade koje svedoče o njenoj važnoj odbrambenoj funkciji. Tako ćete, šetajući Gornjim gradom, proći pored arsenala i oficirskog paviljona, kao i pored jednostavne duge kasarne. Toranj sa satom koji se izdiže na Gornjem gradu i gleda na Dunav, omiljena je atrakcija turista zbog svojih „obrnutih kazaljki” – velika kazaljka pokazuje sate, a mala minute, što ovaj sat čini posebno interesantnim. A kada istražite nadzemni deo Gornjeg grada, spustite se u njegove podzemne odaje i istražite 16 kilometara duge lagume, galerije i hodnike.
Šetajući prostorijama Donjeg grada, gde se nalaze oficirski stanovi, bolnice i kasarna, otkrićete kako je bilo živeti u gradu unutar grada, rezervisanom za čuvare utvrđenja.
Nekada moćno vojno uporište, danas je sedište umetnosti i kulture. Tako se na Petrovaradinskoj tvrđavi danas nalaze Opservatorija i Istorijski arhiv, kao i Muzej grada Novog Sada koji je smešten u nekadašnjoj Topovnjači. U podrumskim prostorijama nalaze se brojni ateljei.
Na Petrovaradinskoj tvrđavi održava se niz kulturnih i zabavnih manifestacija. Najpoznatija među njima je muzički festival Exit, koji svake godine okuplja na desetine hiljade posetilaca iz svih krajeva sveta.
