Istorijski muzej Srbije ima zadovoljstvo da Vas pozove da do kraja avgusta posetite izložbu „Kraljevi i svetitelji srpski” i iskoristite jedinstvenu priliku da vidite kivot kralja Stefana Dečanskog, koji se iznosi pred javnost samo u posebnim prilikama, i rukopise od izuzetnog značaja: Sintagmu Matije Vlastara, nastalu u Zeti sredinom 15. veka, i Žitije Stefana Dečanskog sa Službom Stefanu Dečanskom od Grigorija Camblaka iz 16. veka.
Navedeni predmeti će nakon toga biti vraćeni matičnoj instituciji – Muzeju Srpske pravoslavne crkve, zahvaljujući čijoj ljubaznosti i razumevanju su ove pozajmice produžene do kraja avgusta.
Izložba „Kraljevi i svetitelji srpski”, autorke Vanje Vuksan, biće otvorena do 20. novembra tekuće godine, a posetioci će i dalje moći da vide brojne dragocenosti koje svedoče o najznačajnijoj srpskoj srednjovekovnoj dinastiji Nemanjić i epohi koja joj je prethodila: jedan od najvrednijih predmeta u Istorijskom muzeju Srbije – pečatnjak kneza Strojimira, vladara prednemanjićke epohe, deo kamenog trona cara Dušana iz manastira Studenica, parapetnu ploču iz Deževe, deo zbirke Muzeja „Ras” u Novom Pazaru, prvu Dečansku hrisovulju, osnivačku povelju manastira Dečani iz 1330. koja se čuva u Arhivu Srbije i mnoge druge značajne predmete.
Izložba „Kraljevi i svetitelji srpski” je sačinjena od 12 tematskih celina koje opisuju prve dinastije prednemanjićkog doba, poreklo i postojbinu dinastije Nemanjić, simbolički i titularni karakter imena Stefan i Uroš, značaj patrona Svetog Stefana Prvomučenika za dinastiju, vladarske insignije Nemanjića, njihova stolna mesta, tj. vladarske dvorove, ulogu državnih sabora, kult vladara ratnika, dinastičku lozu Nemanjića, proces sticanja autokefalije, procvat zadužbinarstva, grobne crkve i svetost vladara.
Izložba obuhvata brojne originalne predmete (nakit, oružje, vladarski novac i rukopise), kopije i reprodukcije fresaka, ikona i relikvija, koje prikazuju bogatstvo i raznolikost sačuvanog materijalnog nasleđa države Stefana Nemanje i naslednika tokom dva veka vlasti i njihove izuzetne doprinose ne samo na državotvornim i crkvenotvornim poslovima nego i u oblastima prosvete, književnosti, arhitekture i zadužbinarstva, izrazito važnog za dinastiju, o čemu svedoče brojne crkve i manastiri, posebno Visoki Dečani, Pećka patrijaršija, Bogorodica Ljeviška, Gračanica i Sopoćani, koje je UNESKO uvrstio na listu svetske kulturne baštine.
Realizaciju izložbe su materijalima iz svojih fondova pomogli: Muzej SPC, Muzej „Ras” u Novom Pazaru, Narodni muzej u Beogradu, Narodni muzej Kraljevo, Narodni muzej Niš, Narodni muzej Aranđelovac, Narodni muzej Leskovac, Narodni muzej Čačak, Muzej u Smederevu, Muzej rudarstva i metalurgije u Boru, Arhiv Srbije, Narodna biblioteka Srbije, Arhiv SANU, Biblioteka Srpske patrijaršije, Univerzitetska biblioteka „Svetozar Marković”, Univerzitetska biblioteka u Sankt Peterburgu i Galerija Matice srpske.

Istorijski muzej Srbije se posebno zahvaljuje na pomoći i blagoslovu za realizaciju izložbe mitropolitu crnogorsko-primorskom Amfilohiju, episkopu mileševskom Atanasiju, episkopu raško-prizrenskom Teodosiju, episkopu žičkom Justinu, episkopu budimljansko-nikšićkom Joanikiju, arhimandritu Tihonu, igumanu manastira Studenica i sveštenstvu manastira Đurđevi Stupovi, manastira Gradac, manastira Studenica, manastira Sopoćani, manastira Žiča, manastira Končul, manastira Banja u Pribojskoj banji, manastira Mileševa, manastira Davidovica, manastira Voljevac, manastira Đurđevi Stupovi u Budimlju kod Berana, manastira Morača, Manastira Svetog Đorđa u Starom Nagoričanu, Manastira Svetog Nikole u Psači, manastira Lesnovo, Manastira Svetog Pantelejmona u Nerezi, Manastira Svetog Nikite u Banjanima, Crkve Svetog Petra i Pavla u Rasu, Crkve Svetog Nikole u Baljevcu, Crkve Svetog Ahilija u Arilju, Crkve Svetog Đorđa u Mažićima i Crkve Svetog Petra i Pavla u Bijelom Polju.
Posetioci mogu da posete izložbu svakog dana, osim ponedeljka, u periodu od 12 do 20 časova.
Merama zdravstvene preventive, radi sprečavanja širenja virusa KOVID-19, predviđen je ograničen broj posetilaca i obavezno korišćenje zaštitne maske, uz održavanje fizičke distance.
Izložba se realizuje pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbije, a uz podršku kompanije DDOR osiguranje.
Autor izložbe: Vanja Vuksan
Saradnici: Marko Vuksan i Vesna Dragović Pop-Lazić
Postavka izložbe: Branko Cvijić
Grafički dizajn: Izabela Martinov Tomović i Iva Jotić Lubura
Dizajn tekstilnih podloga za vitrine: Dejana Vučićević
Grafička priprema tekstilnih podloga za vitrine: Maja Gecić
Pomoć u realizaciji izložbe: Boban Veljković, Andrej Vujnović, Dejan Milosavljević, Nemanja Mitrović, Vladimir Merenik, Ana Ćuk Dragomirović, Olivera Milićević i Nataša Sučević
Tehnička podrška: firma „Home lines”, Nenad Nićin, Đorđe Nićin i Branislav Mrkojević