Tokom avgusta i septembra meseca 2019. godine Zavod za zaštitu spomenika kulture Niš realizovao je terenska istraživanja u okviru projekta „Izrada Studije zaštite nepokretnih kulturnih dobara i graditeljskog nasleđa Knjaževca“, podržanog od Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbije, kroz program finansiranja i sufinansiranja projekata iz oblasti kulturnog nasleđa u 2019. godini.

Stručni tim je formiran je na način da se obezbedi multidisciplinarnost projekta, a čine ga: Ivana Cvetković, arhitekta-konzervator i Đorđe Stošić, istoričar, stučni saradnici Zavoda za zaštitu spomenika kulture Niš, Milena Milošević Micić, istoričar umetnosti ispred Zavičajnog muzeja Knjaževac i Aleksandar Nikšić, arhitekta. U terenski rad, prikupljanje i razradu tehničke dokumentacije uključeni su studenti arhitekture Nena Petrović, Tanja Petronijević, Lazar Dinić i Dušan Jovanović.

Projekat je podrazumevao rekognosciranje i arhitektonsko-urbanističko, istorijsko i istorijsko-umetničko istraživanje grada, pregled, prikupljanje i digitalizaciju izvora i arhivske građe, kao i dokumentacije koja se čuva u institucijama.

Obuhvatio je valorizaciju graditeljskog nasleđa i revalorizaciju nepokretnih kulturnih dobara Knjaževca radi razumevanja zatečenog stanja, načina i nivoa prezentacije i interpretacije, ali i zbog zastupljenosti u savremenim procesima planiranja.

Izvršena su terenska merenja određenih građevina, prikupljena tehnička i foto-dokumentacija, a metodom fotogrametrije obrađeno je nekoliko ambijentalnih celina i više desetina pojedinačnih građevina, čime je ujedno započeta i digitalizacija kulturnog nasleđa na delu teritorije koja je u nadležnosti Zavoda za zaštitu spomenika kulture Niš.

Sagledano je stvarno stanje nepokretnih kulturnih dobara i graditeljskog nasleđa, prepoznati njihovi potencijali, ali i ugroženost nekih od njih i date smernice za odgovarajuće sagledavanje, unapređenje stanja i uključivanje u razvojne tokove,  promocije, turističkog brendiranja i marketinga i formiranja turističkih proizvoda.

Prilikom realizacije projekta ostvarena je izuzetna saradnja sa kolegama iz Zavičajnog muzeja Knjaževac, i drugim institucijama u Knjaževcu i okolini. Za realizaciju projekta izuzetno je značajna saradnja koja je ostvarena sa vlasnicima građevina, za koje je prikupljana tehnička i druga dokumentacija. Pored omogućavanja merenja, iscrtavanja i snimanja građevina, vlasnici su pružili značajne podatke o njihovom istorijatu, ljudima koji su živeli u njima, a neke od priča potkrepili su i dokumentima.

Kao jedan od rezultata projekta nastala je publikacija Mala Venecija na istoku Srbije, o graditeljskom nasleđu Knjaževca, koja na pitak način treba da predstavi graditeljsko blago ovog gradića.

U narednom periodu uslediće dalja promocija projekta, prezentacija Studije, njeno usvajanje i implementacija.