Şehir

Adını eski Sırpça bir kelime olan bülbül (Sırpça “kraguj”) kelimesinden alan Kragujevac, tarihin çeşitli zamanlarında Sırbistan’ın “bir numaralı” şehri olarak anılıyordu. Prens Miloš Obrenović’in 1818’de Sırbistan’ın bağımsızlığını geri kazandırması ile ilk modern Sırp başkenti oldu. Bağımsızlığın ardından sadece iki yıl sonra ülkenin ilk hukuk mahkemesi burada kuruldu, ilk ortaokul 1833’te burada açıldı. Bu durum, Sırbistan’daki ilk elektrik santralinin 1884 yılında burada inşa edildiği 19. yüzyılın sonuna kadar devam etti.
Bugün, Lepenica Nehri’nin kıyısında rahatlatıcı bir yürüyüşe çıkarak ve 1818’de inşa edilen Eski (Mahkeme) Kilise ve 1856’dan kalma Meclis binasından oluşan “Milošev venac” adlı kültürel ve tarihi kompleksi ziyaret ederek, kısa bir süreliğine de olsa bu geçmiş zamanlara geri gidebilirsiniz.
Modern Sırp Devleti’nin şehrin tam kalbinde yer alan simge yapılarını gezdikten sonra, yakındaki birçok kafe ve restorandan birinde dinlenebilirsiniz.
Šumadija'nın idari merkezi olan Kragujevac, aynı zamanda çok sayıda kültür ve spor etkinliğine de ev sahipliği yapar. Özellikle çeşitli eğlence etkinliklerinin damgasını vurduğu Kragujevac Şehir Günü kutlamalarının yanı sıra, barış zamanını hatırlatan Great School Class’ın da mekanıdır (İkinci Dünya Savaşı’nda Alman kuvvetlerinin bu şehirde gerçekleştirdikleri okul katliamı).

Alanlar

October in Kragujevac Memorial Park
Bu anıt parkı, İkinci Dünya Savaşı’nın masum kurbanlarını anmak için inşa edilmiş bir anıt kompleksidir.Parkta yürürken birçok etkileyici anıt göreceksiniz. Bunlardan en çarpıcı olanı, Alman kuvvetlerinin misilleme olarak idam ettikleri Kragujevac’taki bir ilkokulun 5. sınıf öğrencilerinin anısına düzenlenen “İdam Edilen Öğrenciler Anıtı”dır.
Ailesinin yuvasından uçmaya hazırlanırken trajik bir şekilde kısa kesilen gençliğin sembolik bir temsili olarak ikiye bölünmüş beyaz beton levha, Roma rakamlarındaki “V” şeklini almıştır; bu da kanatları kırık bir kuşu andırır. Bu trajik olayı anmak için, toplu infazın yapıldığı ekim ayında çeşitli etkinlikler düzenlenir.

Gruža Gölü

Bu göle bir göz attığınızda, neden birçok kişinin onu “Sırp Denizi” olarak adlandırdığını anlayacaksınız. Masmavi gökyüzünün kristal berraklığındaki suya yansıyan rengiyle Gruza Gölü bakir bir doğa alanıdır.
Gruža Gölü birçok balık türüne ev sahipliği yaparken, çevresi yaz aylarında göçmen kuşlarla doludur ve neşeli kuş cıvıltıları ile yankılanır.
Doğanın bu muhteşemliği karşısında insanlar da kendi yerel harikalarını yarattılar. Gölün hemen bitişiğindeki Orta Çağ kalesi Borač, bunun en güzel örneği. Borač volkanik bir kayanın üzerine inşa edildiği için her zaman bir parça gizemli görüntüsünü korumaktadır.

Gezilecek Yerler

Kragujevac’taki Ulusal Müze

Prens Miloš, 19. yüzyılın başlarında ilk tabloyu hediye aldığında, kendi sanat koleksiyonunun Kragujevac’taki müzelerin başlangıcı olacağını hayal bile edemeyebilirdi, fakat bu bireysel koleksiyon sonunda günümüz Ulusal Müzesi’ne evrildi.
20. yüzyılın ortalarında resmi olarak açılan bu müzenin galerisinde yürürken, daha çok 17. yüzyıldan günümüze Sırp sanatçılar tarafından oluşturulan resim ve heykellerin tadını çıkarabilirsiniz.
Kragujevac’taki Ulusal Müze’yi benzersiz kılan şey, Amidža Konak, Prens Mihailo Konak ve Prota Mateja Barjaktarević’in evi de dahil olmak üzere birden fazla binadan oluşmasıdır. Burada, arkeoloji, etnografya, tarih ve diğer beşerî bilimleri sevenler, Kragujevac ve Šumadij hakkında daha fazla şey öğrenebilirler.
Müzede sergilenen eserlerin çoğu muazzam arkeolojik öneme sahiptir ve sizi bir zamanlar bu bölgelerde gelişen Vinča ve Neolitik kültürüyle tanıştıracaktır. Öte yandan müzenin etnografik koleksiyonu, sizi Šumadija bölgesine özgü kültür ve gelenekler arasında bir yolculuğa götürecektir.

Milošev Venac

Milošev Venac olarak bilinen kültürel ve tarihi kompleks, Kragujevac’ın Sırbistan’ın başkenti olduğu 19. yüzyılın başlarından kalma bir dizi yapıdan oluşmaktadır.
O günlerde, şehir Lepenica Nehri’nin etrafında eliptik bir şekilde genişlemiştir. Tüm binalar zamanın tahribatlarından kurtulmamış olsa da hala ayakta durabilen binaların etrafında yapacağınız sakin bir yürüyüş, modern Sırp Devleti’nin ilk günlerine farklı bir gözden bakmanızı sağlayacaktır.
Milošev Venac’ın en çarpıcı binaları, Sırbistan'ın ilk genel ortaokulunun (gimnazija) heybetli binası olan Prens Miloš'un saray bileşiminden ayakta kalan tek yapı olan Amidza Konak ve ilk yapı olan Duke Prince Tiyatrosu'dur (Knjaževsko-srpski teatar).
Bugüne kadar esas amacını koruyan Avrupa’nın ilk kapalı organik pazarlarından birini burada görebilirsiniz. Eski Saray Kilisesi, sarı cephesi ve turunuza bir ara vermek için ideal bir yer olan muhteşem parkı ile dikkat çekiyor.

Prensin Cephaneliği

Kragujevac Top Dökümevi’nin 1853 yılında açılması, Sırbistan’ın sanayi gelişiminin başlangıcı oldu. Zamanının en son teknolojisine sahip top döküm hatlarıyla donatılan Balkanlar’daki bu ilk silah fabrikası, gün geçip üretimi arttıkça, Cannon Foundry ve Prince's Arsenal olarak bilinen benzersiz bir askeri sanayi kompleksinin kalbi haline geldi.
Müzenin koleksiyonunda Birinci Dünya Savaşı ve İkinci Dünya Savaşı’nda ele geçirilen silahların yanı sıra, sizi hayran bırakacak 19. yüzyıl sonlarındaki silahların nadir örnekleri de yer alıyor.

Kragujevac Akvaryumu

Sırbistan’ın ilk halka açık akvaryumu olan Kragujevac Akvaryumu, Üniversite Doğa Bilimleri ve Matematik Okulu’nda yer alır. Burada sürüngenler, amfibiler ve dünyadaki bütün su ekosistemlerinde bulunan diğer büyüleyici yaratıklar ve çeşitli balık türleri gözlemlenebilir.

Gıda

Eski ormanların yerini üzüm bağları ve meyve bahçeleri almış, bu da şarap üretiminde kullanılan meyveler ile šljivovica olarak bilinen erik brendisini yaratmıştır. Geleneksel rosto etler, haşlanmış gurme yemekler, pogača (şöminede pişmiş geleneksel ekmek), proja (yassı mısır ekmeği) ile birlikte bu içecekler Šumadija mutfağını tamamlar ve ona eşsiz ve farklı tatlar verir.
Kragujevac, Šumadija'nın tüm tatlarının ve meyvelerinin eşsiz bir karışımını sunar. Burası, lahana turşusunda füme domuz eti, svadbarski kupus (“düğün lahanası”, geleneksel lahana turşusu ve et yemeği) ve podvarak (pişmiş lahana turşusu) dahil olmak üzere birçok Sırp lezzetinin ana bölgesidir. Bu bölge ayrıca kuzu rosto ve kuzu güveci de dahil olmak üzere ağız sulandıran kuzu yemeklerine sahiptir.
Šumadija ayrıca “Šumadija çayı” ile bilinir. Hafif šljivovica’nın su ve karamelize şekerle kaynatıldığı bir brendi türü olan bu ünlü içecek genellikle soğuk aylarda tüketilse de Kragujevac’yi ne zaman ziyaret ederseniz edin tadına bakmanızı öneririz.