U samom centru grada Niša, na obali reke Nišave nalazi se dobro očuvana turska tvrđava iz 18. veka.
U samom centru srpske prestonice, na ušću Save u Dunav, uzdiže se velelepna tvrđava oko koje je nastao i razvijao se sadašnji Beograd.
Srednjevekovni manastiri rasuti širom Srbije, velikom raznovrsnošću graditeljskih i arhitektonskih stilova svedoče o različitim uticajima na srpsku arhitekturu i umetnost, ali i na srpsku državu.
Na strmim obroncima planina Ovčara i Kablara smeštena je jedinstvena zajednica manastira podignutih u 14. i 15. veku. Manastire su izgradili monasi i neimari koji su u ovoj neprohodnoj klisuri potražili utočište povlačeći se pred turskom vojskom.
U 14. veku područje Kosova i Metohije predstavljalo je političko i duhovno središte srednjevekovne Srbije. Tada je srpski kralj Milutin na relativno malom prostoru podigao više od 40 manastira, koje su zidali najbolji vizantijski neimari. Uticaj vizantijske umetnosti vidljiv je kako u arhitekturi tako i unutar crkava, na freskama koje već vekovima izazivaju divljenje i posetilaca i stručne javnosti. Ovde možete videti neke od remek-dela ne samo srpskog već i svetskog freskoslikarstva.
Na obroncima Fruške gore nalazi se čak 17 srednjevekovnih manastira. Ova planina postala je mesto srpskog kulturnog preporoda kada je pod pritiskom turskih osvajanja, sedište duhovnog života pomereno na sever – u tadašnju Austrougarsku.
Krajem 14. i početkom 15. veka, u državi kneza Lazara i njegovog sina, despota Stefana, podizani su brojni manastiri, a kultura je doživela neobičan procvat.
U dolini reke Ibar, između Kraljeva i Novog Pazara, nalazi se grupa srednjovekovnih manastira iz 12. i 13. veka. Na prostoru tadašnje mlade srpske države Raške, vladari iz dinastije Nemanjića izgradili su više velelepnih zadužbina čime su ustanovili tradiciju zadužbinarstva koja se i danas neguje. Rađene u originalnom stilu, nastalom spajanjem vizantijske arhitekture i romaničke dekoracije, i ukrašeni nekim od najlepših fresaka srednjeg veka, manastiri iz „Doline kraljeva“ zauzimaju istaknuto mesto u svetskom kulturnom nasleđu.
Osmansko carstvo donosi u jugoistočnu Evropu novi poredak, novu administrativnu upravu i novu veru, ali ne briše u korenu sve stare zatečene društvene odnose i institucije, već ih delimično prihvata i prilagođava svom državnom modelu. Kao rezultat te sinteze nastaje novi civilizacijsko-kulturni krug, čije se prisustvo i danas oseća u većini društava na Balkanu, a koji se definiše kao „osmansko kulturno nasleđe“.
Prethodni